Fietsen & Wandelen
|
De natuur trekt jou aan!
|
|
Fietsroute Domela's paad
Begin 2000 kwamen de Plaatselijke Belangen van Tijnje en Nij Beets op het idee om een fiets/wandelroute rondom de beide dorpen te realiseren. De beide dorpen hebben dezelfde achtergrond namelijk ”De Turfmakerij”. Er werd een werkgroep samengesteld om één en ander te realiseren. Om vanuit Nij Beets aansluiting te maken met de “De Deelen” moest er op de Ulesprong weer een Pontje in de vaart worden gebracht. Begin zestiger jaren werd het Pontje, na sluiting van de school, uit de vaart genomen.
Het beheer en onderhoud van de veerpont zijn ondergebracht bij de “Stichting Ulesprongpontsje De Tynje – Nij Beets”. Naast de beide Plaatselijke Belangen is ook het Veenmuseum “It Damshûs” in de stichting vertegenwoordigd. De initiatiefnemers van de Kunst- Cultuur- en Natuurroute hebben er voor gekozen de naam “Domela’s Paad” aan deze route te verbinden. Met de naam “Domela” wordt Ferdinand Domela Nieuwenhuis bedoeld, die zich omstreeks 1890 bijzonder heeft ingezet om de erbarmelijke leef- en arbeidsomstandigheden van de veenarbeiders in dit gebied te verbeteren.
Vroeger kon men voor een dubbeltje overgezet worden, schoolgaande kinderen mochten gratis naar de overkant. Kinderen die aan "de lange Ripen" in Nij Beets woonden, konden op deze wijze gebruik maken van de pont, om de oversteek te maken naar de school op de 'Ulesprong". Toen de school éénmaal dichtging, raakte de Pont uit de vaart. Nu, jaren later, vaart er wederom een Pont op de Ulesprong.
|
Wandelen in De Deelen
Bloed, zweet en tranen offerden veenarbeiders een eeuw geleden om turf bovengronds te krijgen. Meteen ten noorden van Heerenveen leidde deze noeste arbeid niet alleen tot wagonladingen turf voor in de kachel, maar ook tot rijke natuur: het afgegraven veengebied is nu een mozaïek van water, riet, moerasbosjes en kleine, smalle graslanden.
Die graslanden zijn de legakkers waarop het veen te drogen werd gelegd. Ook zijn nog de dijkjes te zien die de polder moesten beschermen tegen het wassende water uit de Middelzee, een zeearm die in de middeleeuwen dwars door Friesland liep. Ondanks de dijkjes overspoelde de Middelzee de polders regelmatig waarbij een laagje zeeklei werd afgezet. Zo ontstond een landschap dat doet denken aan de kwelders langs de Waddenzee. En dat in het hart van Friesland!
De Deelen is een typisch veengebied. Onze voorouders hebben het vanaf de middeleeuwen flink op de schop genomen om turf te winnen en landbouwgrond te creëren. En het mooie is dat er nog steeds sporen van die eerste menselijke bewoning gevonden worden. Opgravingen laten zien dat het in de vroege middeleeuwen een drukte van belang was in De Deelen. Vermoedelijk brachten grootschalige turfmakerijen ruilhandel en welvaart naar het gebied.
|
